Le 10 décembre 2020, lors du débat au Sénat dédié à la proposition de loi relative à la protection patrimoniale des langues régionales et à leur promotion, le ministre de l’Éducation nationale, Jean-Michel Blanquer, a rappelé que le système éducatif français « n’est pas hostile aux langues régionales ». Il a ajouté qu’est proposé notamment « un parcours cohérent avec le nouveau lycée »en évoquant « les possibilités d’apprendre une langue régionale au lycée, en maintenant, pour l’offre déjà existante, les mêmes volumes horaires ; et surtout en proposant, avec les nouveaux enseignements de spécialité, des horaires importants qui permettent aux élèves de découvrir de manière approfondie les caractéristiques tant des langues que des cultures régionales ». Ensenhament de las lengas regionaus e refòrma deu licèu : los perpaus de Jean-Michel Blanquer a l’espròva de la realitat territoriauLo 10 de decemede 2020, au cors deu desbat au Senat dedicat a la proposicion de lei pertocant la proteccion patrimoniau de las lengas regionaus e lor promocion, lo ministre de l’educacion nacionau, Jean-Michel Blanquer, que brembè que lo sistèma educatiu francés «n’ei pas ostile a las lengas regionaus ».
Que horní que perpausa notaument « un percors coerent dab lo navèth licèu » en evocar « las possibilitats d’apréner ua lenga regionau au licèu, en mantiéner, per l’auhèrta dejà existenta, los quites volumes oraris ; e sustot en perpausar, dab los ensenhaments navèths d’especialitat, oraris d’endom qui permeten aus eslhèves de descobrir de faiçon apregonida las caracteristicas tant de las lengas com de las culturas regionaus ».
Mes, qu’ei tota auta la realitat en region Navèra-Aquitània, com sus l’ensemble deus territòris dotats de lengas regionaus : la mesa en òbra de la refòrma deu licèu qu’a brutaument desvalorat l’atractivitat de l’ensenhament de l’occitan e deu basco en tant qu’opcion, per la baisha significativa deucoeficient au bachelierat e ua mesa en concurréncia aumentada dab las autas disciplinas. Las chifras de las rentradas escolaras 2019 e 2020 que son publicadas peus diferents Rectorats pertocats qu’an confirmat malurosament las cranhenças precedentament exprimidas, dab ua ahonida deus efectius e mei la supression e la precarizacion de las hialèras existentas dens establiments hòrt numerós.
Atau:
Per l’occitan:
- Los efectius cumulats de las rentradas 2019 e 2020 deus licèus publics que coneishen ua baisha significativa deu 32% dens l’academia de Bordèu e deu 44 % dens l’academia de Limòtges. De notar que las academias de Tolosa e Montpelhièr que coneishen baishas mei importantas enqüèra.
- Nat ensenhament d’especialitat en occitan n’existeish uei dens l’academia de Limòtges e Bordèu.
Per lo basco:
- Opcion lenga basca dens l’ensenhament public : en licèu, los efectius cumulats per las rentradas 2019 e 2020 qu’acusan ua baisha deu 48%.
- Ensenhament bilingüe dens l’ensenhament public e privat confessionau conhonuts : que s’ei amendrit lo taus de continuitat enter la 2ndae la 1èra enter 2019-2020 e 2020-2021 passant deu 80,7% au 69,3%.
- L’ensenhament d’especialitat LLCER que coneish chic de succès dens lo public e lo privat. Qu’ei abandonat enter la 1èrae la Terminau. En 2020, 15 eslhèves sonque e segueishen aqueth ensenhament d’especialitat en 1èra quan 9 eslhèves ac segueishen en Terminau.
«Adonc, com ac demandi despuish mantuns mes au Ministre e dens l’esper que sia adoptada a la prima que vien ua lei de proteccion de l’ensenhament de las lengas regionaus, qu’ei indispensable que tanlèu adara un esmendament e sia aportat a la refòrma deu bachelierat per autrejar a las lengas nostas lo quite estatut deu quau e benefician las lengas e culturas de l’Antiquitat. Que’n va de la lor subervita, pr’amor aquesta caduda objectiva deu nombre d’eslhèves en licèu qu’a consequéncias desastrosas suus efectius au còr de las universitats e qu’estareish quitament la hont potenciau de futurs ensenhaires bilingües que hèn necèra au desvolopament d’un ensenhament precòç de las lengas nostas.Que s’ageish aquiu au pregon d’ua remesa en question de las politicas partenàrias que miam despuish mei de 10 ans au ras de l’Estat en mestior de desvolopament de politicas lingüisticas publicas en favor de las lengas regionaus, totun largament plebiscitadas peus conciutadans segon las recentas enquistas sociolingüisticas miadas suu nostes territòris»explica Charline Claveau, conselhèra regionau de Novèla-Aquitània delegada a las lengas e culturas regionaus.
«Hortaz, zenbait hilabetetan zehar Ministroari eskatu bezala eta eskualdeko hizkuntzak babesteko lege bat ondorengo udaberrian onartu dadin nahiarekin, hemendik aurrera batxilergoaren erreformara emendakin bat ezartzea ezinbestekoa da geure hizkuntzei antzinako hizkuntzek zein kulturek duten maila bera eskaini ahal izateko. Euren biziraupenerako da, lizeoetako ikasleen jaitsiera objektiboak eragin hondagarriak baititu gure unibertsitateetako langileengan eta, era berean, irakasle elebidunak izateko aukera agortzen du, zeinak beharrezkoak diren gure hizkuntzen irakaskuntza goiztiarra garatzeko. Koordinazio-politikak modu sakonean zalantzan jartzen dira, 10 urte baino gehiagoz Estatuaren aldamenean kudeatu ditugunak eskualdeko hizkuntzen aldeko hizkuntza-politika publikoak garatzeko, hala ere gure herritarren aldetik modu zabalean hautatuak gure lurraldeetan berriki burutako inkesta soziolinguiztikotan»adierazi du Charline Claveau, Akitania Berria Eskualdeko kontseilariak, eskualdeko hizkuntza eta kulturen ordezkariak.
Contact presse:Rachid Belhadj 05 57 57 02 75 / presse@nouvelle-aquitaine.fr
