Gòrda, 1949
Una frema se lava au clar matin d’estiu
nusa dins lo soleu que lo vièlh còntravent
li manda sus l’espatla, emai non tengue ben
e se fendon ses pòsts tot de lòng de sei fieus.
Un escortin au sòu, eu pereu fendasclat,
d’aisinas d’autre temps per teletas de cat,
mesclada’ entre doas mans, d’aiga linda e d’espèr…
La cadiera l’espincha e garda un pè en l’èr.
De qué fan per lo sòu un mortier, son pielon?
Les an puei oblidats dins aqueu recanton,
en esperent lo jorn que vengue mai l’alhòli?
O son just per marcar que lo mond ei redon,
e cu saup masantar lo ponhent ambé l’òli
fai nàisser de sa man l’aur viu d’un soleu blond?
Joan Ives Roièr, sus una foto de Willy Ronis
Aquel sonet seguissiá la cronica de l’Agachaire del 14 d’agost de 2010, que vaquí
Chronique pour ce samedi 14 août 2010 en lenga nòsta.
Just fai cent ans encuei, naissiá Willy Ronis. Encuei encara just, s’inaugura una exposicion de ses òbras a Forcauquier, dins lo Centre d’art contemporanèu Boris Bojnev. (Mai aicí li diam encara l’ostau dau Lulú, que veguet pereu, per un dei darriers còps de sa vida, l’autre gigant de la fotò qu’èra Cartier-Bresson…)
Willy Ronis èra un fiu d’immigrats jusieus. Emai siegue considerat coma un des pus grands fotografes francés, auriá pron pena ara, fuguèsse encara viu, se li faliá far renovelar sa carta d’identitat…
Ne’n retenèm nautres aicí son òbra provençala. Descubret nòste païs en 1947 e, d’abòrd vacancier, finisset per i venir viure mai de dètz ans de temps.
Coma tot plen de monde, ai en tèsta d’abòrd d’unei de sei fotòs. Penso promier a son celèbre « Nu provençal », talament imitat despuei de totei lei biais possibles. Sembla una òbra longament pausada, estudiada, mesa en scèna… E pasmens sabèm qu’èra sa frema, presa a l’asard e a la lèsta, un matin de julhet de 1949…
Penso puei a son vièlh jogaire de bòchas de 1947 : sembla de s’envolar, ò de nedar dins l’aire, en luchent còntra l’ombra que lo clavèla au sòu…
Disiá Ronis : « Pour moi, en Provence comme ailleurs, les gens sont le sujet principal. » Qué podriam l’i apondre de mai ?…
Jean-Yves ROYER
http://ieo06.free.fr/spip.php?article60
